«Գովազդը առևտրի շարժիչ ուժն է»,- տարբեր աղբյուրներ տարբեր հեղինակների են վերագրում այս թևավոր խոսքը: Դա ռուս գործարար Լյուդվիգ Մետցելն է ասել, պոետ Վլադիմիր Մայակովսկին, թե Իլֆ-Պետրովի հերոսը, արդեն այնքան էլ հրատապ չէ: Կարևորը այս խոսքերի՛ հրատապությունն է, որը գործում է բոլոր տեսակի առևտուրների դեպքում: Այդ թվում՝ զանգվածային լրատվամիջոցների:

Այս մասին հերթական անգամ հիշեցրեց դարձյալ ռուսական ծագում ունեցող մի տոն, որի մասին հայաստանյան մամուլը ևս հիշեց  անցնող շաբաթում. հոկտեմբերի 23-ին ոչ պաշտոնապես նշվում է գովազդի աշխատակցի տոնը: 1994թ-ից, երբ առաջին անգամ նշվեց այդ տոնը, աստիճանաբար անունն էլ օպտիմալացվեց՝ դառնալով Գովազդի օր:
Սա նույնիսկ ավելի կարևոր օր է, համենյան դեպս պետք է լինի, քան մնացած բոլոր մասնագիտական տոները: Տոներից վերանանք, խոսենք երևույթների մասին: Եւ ահա թե ինչու:
Մեզ մոտ, այլ կարգի կախվածություններից բացի, լրատվամիջոցները տառապում են նաև գովազդային դաշտում ճնշումներից: Բազմաթիվ են լրատվամիջոցների ահազագերն այն մասին, որ իշխանություններին անհաճո լուսաբանումներից հետո իրենց գովազդների ծավալները նվազում են. գովազդատուներին պարզապես «խորհուրդ են տալիս» իրենց գովազդը չտեղադրել այդ լրատվամիջոցում, կամ էլ հեռատես գովազդատուն ինքն է դա անում, մինչև ինչ-որ մեկն իրեն կհասկացներ դա: Օրինակի համար հեռուները պետք չէ գնալ. Գյումրիի «Գալա» հեռուստաընկերության փորձն այս առումով ամենատիպականն է, թեև՝ ոչ միակը: Երբ ընդդիմության առաջնորդի ելույթը հեռարձակելու համար հեռուստաընկերության դեմ սկսվեց իսկական արշավանք, ընդ որում նաև գովազդատուների դեմարշով:
Իսկ Հայաստանի Հանրային հեռուստատեսությունը, ունենալով պետական բյուջեն իբրև ֆինանսական աղբյուր, նաև գովազդային առավելություններ է վայելում:
Հայաստանի Ազգային ժողովի նախկին լրագրող պատգամավորները այս շաբաթ փորձում էին հանրությանն ապացուցել, որ այդ առավելությունները Հանրային հեռուստառադիոընկերության խորհուրդը ի չարս է գործադրում:
Համենայն դեպս, Հանրային հեռուստառադիոընկերության խորհրդի 2010-2011թթ. գործունեության վերաբերյալ հաշվետվությունը նրանց եզրակացնել է տալիս, որ «Հանրային հեռուստատեսությունը դարձել է ընդամենը բյուջեն թալանելու և հանրային հեռուստատեսության քողի տակ պետական փողերով սեփական բիզնես աշխատեցնելու և գերշահույթներ ստանալու միջոց»: Այսպիսի եզրակացության համար հիմք էր դարձել այն, որ ինչպես հայկական մամուլն է գրում, Հանրային հեռուստաընկերության խորհրդի նախագահին «ՀԱԿ անդամ Նիկոլ Փաշինյանը շարունակաբար հարցնում էր, թե որքան գավազդային ժամանակ է հեռարձակվել 2010-ին և 2011-ին, ու կոնկրետ պատասխան չէր ստանում»:

Լրատվամիջոցներում բազմիցս գրվել է Հանրայինի կողմից գովազդային ժամանակի գերազանցման դեպքերի և դրա մասին Գյումրիի ժուռնալիստների «Ասպարեզ» ակումբի դիտարկումների հիման վրա կատարած ահազանգերի մասին:

Այնպես որ, Հանրայինի նկատմամբ գովազդային պրետենզիաները մեկ օրվա ու նունիսկ մեկ տարվա պատմություն չէ, որ ունեն:
Անկախ և իրականում ուժեղ լրատվամիջոցներ ունենալու հիմնական ճանապարհը նրանց վրա իշխանությունների, քաղաքական կուսակցությունների, գործարարների և այլ հնարավոր շրջանակների ֆինանսական ճնշումների բացակայությունն է: Սա նշանակում է, որ զանգվածային լրատվամիջոցները պետք է ֆինանսական մի քանի և բազմազան մաղբյուրներ ունենան, բայց այնպիսիք, որոնք չեն միջամտի նրանց խմբագրական գործունեությանը: Այսինքն, կայուն և անկախ լրատվական դաշտ ունենալու համար անհրաժեշտ է զարգացնել գովազդի սեկտորը: Այսպիսով, որևէ մեկ աղբյուրի «հատման» դեպքում ԶԼՄ-ն դրանից բացի կունենա այլ աղբյուր/ներ ևս, ինչի հետևանքով աստիճանաբար ավելի ու ավելի անկախ կդառնա:
Այս պարզագույն սխեման միանգամայն հրատապ է նաև, կարելի է ասել՝ հատկապե՛ս Հայաստանի պարագայում:

Այդ պատճառով գուցե իսկապե՞ս ճիշտ են այն առաջարկները, ըստ որոնց Հանրային հեռուստաընկերությունը, ռադիոն այս շուկայում գրեթե զրոյական դերակատարություն ունի՝ ունեցած փոքր լսարանի պատճառով, պետք է գործի բացառապես սոցիալակա՛ն գովազդի դաշտում, իսկ առևտրայինը թողնի մասնավոր հեռուսատատեսություններին:

Գուցե այդ ժամանակ իսկապե՞ս մրցակցային շուկա առաջանա, որը և հնարավորություն կտա լրատվամիջոցներին՝ գովազդային կարկանդակից ստանալու իրենց կտորները՝ ըստ իրենց ունեցած վարկանիշի:

Լուսանկարը՝ http://www.usum.am կայքի: